Pashimottanasana: een moeilijke naam voor een houding die er op het eerste zicht gemakkelijk uit ziet tot je ze zelf begint te beoefenen.
Even vertalen: voorwaartse buiging zittend… Ja de houding waarbij ik zeg “als je benen te lang zijn en je armen te kort, leg dan je handen op je onderbenen”.
Een houding waar al wel eens wat frustratie rond heerst. Zo van “ja maar, ik kan niet aan mijn tenen”. Iets wat ik heel vaak zie tijdens de lessen is dat mijn studenten dan beginnen rondkijken naar anderen, zo van mijn buur kan wel aan zijn/haar tenen en ik niet. En dan zie ik hoe er frustratie ontstaat en hoe er verder (te hard) gerokken wordt en misschien zelfs door de grens van je lichaam heen om toch maar (niet) aan die tenen te geraken.
En tijdens het beoefenen van de houding in de lessen zei ik altijd: “Met de nodige oefening en geduld ga je dat zeker kunnen en kan iedereen dat leren”…
Ik moet op mijn stappen terugkeren. Een van mijn studentes wist mij te vertellen dat ze een probleem aan haar heupen heeft waardoor zij de voorwaartse buiging nooit zal kunnen. Ze is verder heel lenig, maar deze houding samen met andere houdingen om voorover te buigen zitten er niet in.
Korte tijd erna vond ik een artikel in een yoga tijdschrift waarin een yoga lerares getuigt dat zij een soortgelijk probleem heeft aan haar heupen.
Zoals de foto hierboven laat zien kan deze persoon niet verder naar voor buigen. Dit komt door een aangeboren of verworven vormafwijking aan de heupen. Er zijn daarvan twee varianten: de eerste aan de heupkom wordt PINCER-impingement genoemd, de andere aan de heupkop heet CAM-impingement (*), het is ook mogelijk van de combinatie van die vormafwijkingen te hebben. Door die afwijking ontstaat er bij diepe buiging van de heup een conflict in de lies. Het labrum scheurt en in een later stadium wordt ook het kraakbeen aangetast.
Je kan hiermee geboren worden of het kan ontstaan door overbelasting van het heupgewricht door sporten die veel buigingen vanuit de heupen nodig hebben, zoals bijvoorbeeld voetbal, volleybal, ballet, hordenlopen etc…
Stel je je eventueel de vraag of je dit door yoga ook kan krijgen: volmondig neen, als je je yogahoudingen correct uitvoert doe je dat met zachte bewegingen en werk je naar een stabiele houding toe die je zo lang volhoudt als je prettig vindt. Als je daarbij goed observeert hoe het aanvoelt, loop je bij de yoga geen enkel risico om deze blessure te krijgen.
(*) met dank aan Dr. Luc Dedecker om mij wegwijs te maken in de mysteries van de heup anatomie.
Het kan ook zijn dat je niet aan je tenen geraakt omdat je hamstrings (spieren aan de achterkant van de bovenbenen) en je onderrug en/of je heupen stijf zijn en extra oefening nodig hebben. In dat geval kan je deze houding écht wel leren.
Hoe kan je te weten komen of het aan een afwijking van je heupen ligt of dat je gewoon stijf bent?
Heel simpel: als je niet verder voorover kan, je hebt het gevoel dat je heupen op hun limiet zitten (en dat is dan ook zo) en je voelt geen of weinig rekking in je hamstrings dan heb je heupen die niet toelaten dat je met je handen aan je voeten geraakt. Als je er mee geboren werd dan weet je dat sowieso. Ontwikkel je dit probleem dan zal zich dat manifesteren door stijfheid en pijn.
Voel je het trekken in je hamstrings en in je onderrug én heb je het gevoel dat je verder zou kunnen als je spieren ontspannen, geen gevoel van blokkering in de heupen dan is de boodschap: oefenen en blijven oefenen, want dan kan je het wel leren.
Zelf heb ik er bijna 2 jaar over gedaan om deze houding te kunnen doen. Ik herinner mij nog heel levendig dat ik een mentaal vreugdedansje deed de eerste keer dat het wél kon 🙂
De voorwaartse buiging zittend is en blijft een goede houding ook al laten je heupen niet toe van met je handen aan je voeten te geraken. Je kan altijd een yogariem gebruiken om de houding makkelijker te maken.
De houding zorgt voor een goede rekking van de rug, preventie van rugproblemen, is ook een heel goede compensatie voor achterwaartse buigingen. Bovendien zorgt het ook voor het stimuleren van de werking van de ingewanden.
Yoga is dan ook geen competitie, je doet yoga op je eigen niveau en je houdt rekening met je grenzen.
Hari Om, dank u voor de Yoga 🙂
